İş & Örgütsel Psikoloji ve İnsan Kaynakları Arasındaki Benzerlik ve Farklılıklar Nelerdir?
İş & Örgütsel Psikoloji ve İnsan Kaynakları Yönetimi, Dünyanın hemen her yerinde iç içe geçmiş yaklaşımlar olarak bilinmektedir. Yaklaşımların iç içe olmasının en büyük sebeplerinden biri ise kariyer olarak alanlar arasındaki geçişin olağan ve alışılagelmiş olmasıdır. Diğer bir sebep ise ortak amaçlara odaklanılması yani benzerliklerin mevcut olması şeklinde açıklanabilir. Ancak bu alanlar arasındaki benzerliklerin yanı sıra bir takım farklılıklar da mevcuttur ve bu farklılıkların analizi özellikle inşa edilecek kariyer için önemli bir unsurdur. Benzerlikler ve farklılıkları ele almadan önce, alanlara ait genel kapsamların daha yakından tanınması, yaklaşımların anlaşılması adına faydalı olacaktır.
İş & Örgütsel Psikoloji Alanı
İş & örgütsel psikoloji alanı, psikoloji biliminin çıktılarını ve prensiplerini çalışma ortamlarına uygulayan yaklaşımlar bütünü olarak bilinmektedir. Bu alanın odak noktası insandır ve birey-ekip-yönetim doğrultusunda stratejiler üretir. İş & örgütsel psikoloji alanında uzmanlaşmak lisans ve yüksek lisans eğitimleri gerektirir. Alınan eğitimlerle beraber disipline ait prensipleri uygulama yetkinliği kazanılmış olur.
İnsan Kaynakları Yönetimi Alanı
Bir kurum & kuruluş ya da şirketin amaçlarına ulaşmak için insan kaynağının verimli ve etkin şekilde kullanılmasını, yönetilmesini hedefleyen alandır. Bu alan, yönetim perspektifinden yaklaşımları benimsemekle beraber, yönetim-ekip-birey bakış açısını sergiler. İnsan kaynakları alanında uzmanlaşma, insan kaynakları yönetimi lisans programı mezuniyeti ile mümkündür. Lisans sonrasında insan kaynakları alanındaki uygulamaları hayata geçirecek bakış açıları kazanılmış olur.
Alanlar Arasındaki Ortak Bakış Açıları
Her iki alan da farklı disiplinlerden gelmesine rağmen insan odağında buluşarak çalışmalarını bu doğrultuda sürdürür. İş & örgütsel psikoloji ve insan kaynakları alanları işe alım, çalışanların yeteneklerinin geliştirilmesi, ekip çalışmalarının kalitesinin artırılması gibi uygulamaları yürütür. İş tatmini, iş analizi, liderlik süreçleri, performans yönetimi, kariyer yönetimi, örgütsel kültür ve organizasyonel gelişim gibi bir çok yöntem ve süreç bazlı yaklaşım da sıralanabilecek diğer uygulamalardır. Günlük çalışma rutininde tüm bu uygulamalar her iki alan çalışanları tarafından yönetilmektedir. Bu çalışmaların yönetilmesi süreçlerinde yer alacak kişilerden iletişim yönünün güçlü olması, iyi analiz ve yorumlama yapabilmeleri beklenir.
Alanlar Arasındaki Farklı Bakış Açıları
Alanların farklı disiplinlerden gelmesi birincil farklılıktır. Bu durum şu şekilde açıklanabilir: Psikoloji eğitimini almış bireyler, kişilik teorileri, sosyal psikoloji kuramları, kişilik ve yetenek envanterleri gibi alanlarda eğitim alırlar. İnsan kaynakları eğitimini almış bireyler ise iş ve sosyal güvenlik hukuku, iş sağlığı ve güvenliği, gibi daha ekonomik ve hukuk kapsamlı dersler alırlar. Alınan ortak dersler mevcut olmakla beraber yüzdesel bazda düşüktür. Çalışma yaşamında ise iş ve örgütsel psikologlar ekstra olarak, testlerin uygulanması, analizi ve yorumlanması süreçlerden sorumlu iken, insan kaynakları çalışanları bordro, hukuksal yaklaşımlar ve yönetim stratejilerinin düzenlenmesi süreçlerinden sorumludur.
İş ve örgütsel psikologlar süreçlere daha araştırmacı bir bakış açısıyla yaklaşır. Oluşan herhangi bir durumun, insan ve grup psikolojisi kapsamında hangi sebeplerden ötürü oluşabileceğine dair yaklaşımlar geliştirir ve sorgular. İnsan kaynakları çalışanları ise daha çok rutin iş süreçlerini gündelik şekliyle, kurallar ve yönetim perspektifinden uygular. Yani iş ve örgüt psikologları daha çok bir danışman şeklinde, insan kaynakları çalışanları ise profesyonel bir süreç sorumlusu çalışan olarak işlerin devam ettirilmesinden sorumludur.
Farklı Yolların Kesişimi
Sonuç olarak İş & Örgütsel Psikoloji ve İnsan Kaynakları Yönetimi, ortak amaçlara farklı yöntemlerle ulaşan ve kendine özgü bakış açılarına sahip alanlardır. Ana farklılık, ortak amaçlara ne şekilde ulaşıldığıdır. İş dünyasının modern yaklaşımlarına bakıldığında ise birbirini besleyen bu alanların uzun yıllar boyunca aynı düzlemde çalışarak farklı bakış açıları geliştirmeye devam edeceği düşüncesindeyim.
Faydalı Linkler:
- İş & Endüstri Psikolojisi Nedir? https://vizyongunluk.com/is-endustri-psikolojisi-nedir/
- Örgütsel Psikoloji Nedir? https://vizyongunluk.com/orgutsel-psikoloji-nedir/
- Nasıl İş ve Örgütsel Psikolog Olunur? https://vizyongunluk.com/nasil-is-ve-orgutsel-psikolog-olunur/
- İş ve Örgütsel Psikolojinin Amacı ve Uygulaması https://vizyongunluk.com/is-ve-orgutsel-psikolojinin-amaci-ve-uygulamasi/
- İş ve Örgütsel Psikologların Yönelebileceği Kariyer Seçenekleri https://vizyongunluk.com/is-ve-orgutsel-psikologlarin-yonelebilecegi-kariyer-secenekleri/
- Türkiye’de İş & Endüstri ve Örgütsel Psikolojinin Geleceği https://vizyongunluk.com/turkiyede-is-endustri-ve-orgutsel-psikolojinin-gelecegi/
Soru, düşünce ve talepleriniz için:
sadinakiboglu@vizyongunluk.com
İnstagram: @sadinakiboglu
Twitter: @NakibogluSadi
Linkedin: M. Sadi Nakiboğlu
