İşe Yanlış Bir Kişiyi Almanın Maliyeti Ne Kadar Olabilir?

İşe alım süreçlerinin, tüm kurum, kuruluş ve işletmeler adına ne kadar önemli bir süreç olduğu su götürmez bir gerçek. İşe alımın gerçekleşeceği pozisyona karar verilmesinden iş tanımının yapılmasına, iş ilanının oluşturulmasından işe alımın gerçekleştirilmesine kadar dikkat gerektiren tüm bu aşamalar, yanlış bir bireyin organizasyona katılmasıyla nelere mal oluyor? Bu yazımda bu sorunun cevabına hep beraber ulaşacağız.

Kısaca İşe Alım Süreci 

İşe alım süreçlerini, şirketin ihtiyaç duyduğu belirli bir pozisyona en uygun adayın araştırılmasını, bulunmasını ve o pozisyonun bu kişi veya kişilerle doldurulmasını hedefleyen süreçler bütünü olarak tanımlayabiliriz. Tüm bu süreçler şirketten şirkete değişim göstermekle beraber bir takım klasik yöntemleri içinde barındırıyor. İşe alım süreçlerinde kullanılan klasik yöntemler sırasıyla:

İhtiyaç duyulan pozisyonun belirlenmesi, pozisyona dair beklentileri ve görevleri içeren iş tanımının yapılması, iş tanımını ve adaydan beklentileri içeren görsel veya yazının kariyer ve ilgili platformlarda paylaşılması, aday öz geçmişlerinin taranması, telefon & Skype & yüz yüze görüşmelerin gerçekleştirilmesi, en uygun adaya teklifte bulunularak sürecin sonlandırılması, eğitim ve oryantasyon şeklindedir.

Peki bu uzun ve son derece dikkat gerektiren süreçte ne gibi kaynaklar kullanılır?

İşe Alım Sürecinde Kullanılan Kaynaklar

Bu süreçte doğru veya dolaylı yoldan kullanılan kaynaklar detaylara yoğunlaştıkça artış gösteren etmenler olarak karşımıza çıkıyor. Bu etmenlerden birincisi zaman. Tüm bu süreçlerde doğru adayın bulunması için yoğun bir zaman harcanıyor. Zaman, işe alım uzmanı veya insan kaynakları uzmanının tüm bu süreçlere doğrudan dahil olması, doğru adayın bulunması için beklenen başvuru süresi, mülakatların koordine edilmesi ve gerçekleştirilmesi gibi birçok alt etmeni kapsıyor.

Sürecin en etkili şekilde yönetilebilmesi için ayrılan finansman ikinci önemli etmen. Kariyer platformlarına ödenen miktarlar, dışarıdan işe alım hizmeti almak, bu süreçte yeni yöntemlerin kullanılması gibi etmenler finansal olarak şirketin ayırdığı kaynaklara örnek gösterilebilir.

Üçüncü önemli etmen motivasyon, uyum veya iş yerinde gözle görülmeyen fakat iş yerini psikolojik anlamda ayakta tutan etmenler olarak adlandırılabilir. İşe alım süreçlerine dahil olan görevli, uzman veya yönetici pozisyonundaki kişilerin yeni adaylar adına beklenti içerisinde olması, iş yeri düzeninin korunması veya geliştirilmesi adına gösterdikleri çaba ve uyumlu adaylardan beklenen faydaların tümü motivasyon etmenine örnek olarak gösterilebilir.

Peki tüm bu etmenler yanlış işe alımdan nasıl etkilenir? Zaman, finans ve motivasyon maliyetleri şirket veya kurumu ne ölçüde etkiler?

Yanlış İşe Alımın Zaman Maliyeti 

İşe alım süreci için harcanan zaman, şirket veya kurumun büyüklük ve organizasyon yapısına göre değişiklik göstermektedir. Organizasyon içinde işe alımdan sorumlu kişilerin gerekenden az olması zaman maliyetini artıracak, bu görevi üstlenen daha çok çalışanın olması veya dışarıdan danışmanlık almak zaman maliyetini düşürecektir. Yapılan araştırmaların ortaya koyduğu zaman maliyeti verileri şu şekildedir:

⇒ Küçük işletme sahiplerinin işe alım süreci için harcadıkları zaman, çalışma saatlerinin yaklaşık olarak %40’ına tekabül ediyor.

⇒ Herhangi bir pozisyonun doldurulması için geçen zaman 42 – 52 gün.

⇒ CEO düzeyinde bir işe alım için harcanan zaman yaklaşık olarak 6 ay.

⇒ Eğitim için kaybedilen zaman oranı %40.

⇒ İşe yeni alınan bireylerin tam üretkenlik içerisinde çalışabilme süresi 8 – 26 hafta arası.

Yanlış İşe Alımın Finansal Maliyeti

İşe alım süreçleri, finansal olarak birçok kaynağa para aktarılmasını zorunlu kılan bir süreç. Bu süreçte, kariyer platformlarına ayrılan bütçe, dışarıdan işe alım hizmeti yoluyla danışmanlık şirketlerine ödenen miktarlar, işe alınan bireylerin maaş ve ekstraları, eğitim ve oryantasyon için harcamaların yapılması, maliyetlerin öne çıkanları arasında gösteriliyor. İstatistiksel verilere bakıldığında finansal maliyetler şu şekilde:

⇒ Başlangıç ve orta düzey işe alım maliyeti 35.000 TL.

⇒ Direktör düzeyinde işe alım maliyeti 35.000 ile 60.000 TL arasında değişkenlik gösteriyor. Yanlış işe alım yapılan bir yönetici için şirketin finansal kaybı, yıllık kazandığı ücretin yaklaşık 3 katı olarak belirtiliyor.

⇒ CEO düzeyinde işe alımın şirkete maliyeti 90.000 ile 300.000 TL arasında değişiyor. Alınan hatalı kararlar, belirlenen yanlış stratejiler ve değerlendirilemeyen fırsatlar orta ve uzun vadede şirkete çok daha büyük finansal kayıplara mal oluyor.

⇒ Yanlış bir işe alım sonucunda, şirket toplam kazancının %1 ile %2.5’i arasında bir finansal kayıpla yüzleşmek durumunda kalıyor.

⇒ 2018 verilerine göre işe yeni alınan bireylerin oryantasyon ve eğitim süreçlerine harcanan miktar yaklaşık olarak 9.000 TL.

Yanlış İşe Alımın Motivasyon Maliyeti 

Yanlış bir işe alım sonucunda şirket sadece maddi kaynaklarını tüketmekle kalmıyor, bu süreçte şirketi hedeflerine taşıyabilecek en önemli unsurlardan biri olan motivasyon kaybı yaşanıyor. Yanlış işe alım ile beraber, takımdaki düzenin bozulması, şirket içi huzurun olumsuz etkilenmesi, yapılamayan veya eksik yapılan iş yükünün diğer çalışanlara yüklenmesi gibi olumsuz durumlarla karşılaşıyor. Elbette tüm bu olumsuzluklar, iş yerinde stresin artmasına, performans ve motivasyonun düşmesine yol açıyor. Bu durumun motivasyon maliyeti ise şu şekilde:

⇒ Yanlış işe alım, takım motivasyonunun %35 oranında düşmesine,

⇒ Takım stresinin %53 oranında artmasına,

⇒ %37 oranında yönetici stresinin artmasına,

⇒ %20 oranında istihdam kararının alınmasındaki güvenin azalmasına,

⇒ Şirket içindeki çalışanların şirkete güveninin azalması ile uzun vadede şirket itibarının zarar görmesine yol açmaktadır.

Tüm bu verilerden sonra, işe alım süreçlerinin şirketler ve kurumlar adına ne denli önemli olduğunu görmüş oluyoruz. İşe alım süreçlerinin nasıl daha etkili hale getirilebileceği ile alakalı stratejilere sonraki yazılarımda değineceğim. Şirket veya kurumunuzun işe alım maliyetine vermiş olduğum hesaplama yöntemi ile ulaşabilirsiniz:

İŞE ALIM MALİYETİ HESAPLAMA:

Dış Kaynaklara Ayrılan Maliyetler + İç Kaynaklara Ayrılan Maliyetler

---

İşe Alınan Kişi Sayısı

Soru, düşünce ve talepleriniz için:
[email protected]
İnstagram: @sadinakiboglu
Twitter: @NakibogluSadi
Linkedin: M. Sadi Nakiboğlu